Trong bối cảnh thị trường toàn cầu thay đổi nhanh chóng, ESG trong ngành sản xuất trở thành một yêu cầu không thể né tránh đối với doanh nghiệp Việt Nam. Các nhà máy đang đối mặt với áp lực giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, minh bạch dữ liệu vận hành, và bảo đảm an toàn lao động theo tiêu chuẩn quốc tế. Sự dịch chuyển này không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì uy tín, mà còn mở ra cơ hội cạnh tranh lớn hơn trên thị trường xuất khẩu.

ESG trong ngành sản xuất – Vì sao lại trở thành xu hướng bắt buộc?

Xu hướng ESG đang bùng nổ trên toàn cầu và lan mạnh sang khu vực châu Á. Nhiều chính sách quốc tế được đưa vào áp dụng bắt buộc từ năm 2024–2025, đặc biệt trong các ngành xuất khẩu lớn như giấy, thực phẩm – đồ uống, dệt may, cơ khí, hóa chất và năng lượng.

Các yếu tố khiến ESG trở thành điều kiện tiên quyết:

• Yêu cầu minh bạch carbon: EU đã siết thuế carbon CBAM, yêu cầu doanh nghiệp đo lường CO₂ và minh bạch dữ liệu phát thải.

• Chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi: Các tập đoàn như Unilever, Nestlé, Apple, Samsung… chỉ chọn nhà cung cấp đạt chuẩn ESG.

• Nhà đầu tư “ưu tiên xanh”: Quỹ đầu tư hiện chuyển sang doanh nghiệp bền vững, minh bạch và hiệu quả năng lượng.

• Khách hàng tiêu dùng thay đổi hành vi: Người tiêu dùng toàn cầu sẵn sàng trả cao hơn cho sản phẩm thân thiện môi trường.

Xu hướng ESG trong ngành sản xuất năm 2025

Các xu hướng nổi bật liên quan đến ESG trong ngành sản xuất đang chuyển dịch mạnh mẽ, định hình cách vận hành của các nhà máy hiện đại.

1. Chuyển đổi năng lượng – Tối ưu điện & giảm phát thải

Tối ưu năng lượng là yếu tố “nóng” nhất trong ESG. Doanh nghiệp đang đẩy mạnh:

• Thay thế động cơ hiệu suất cao IE4–IE5

• Ứng dụng biến tần cho động cơ lớn

• Sử dụng tủ điện thông minh và hệ thống MCC hiện đại

• Triển khai đo lường tiêu thụ điện theo thời gian thực

Giảm năng lượng không chỉ cắt giảm chi phí mà còn giúp giảm CO₂, phù hợp yêu cầu CBAM và tiêu chuẩn ESG quốc tế.

2. Tự động hóa đo lường – Dữ liệu ESG minh bạch và chính xác

Một trong những yêu cầu quan trọng của ESG 2025 là dữ liệu phải được đo tự động, không làm thủ công.

Các nhà máy đang đầu tư mạnh vào:

• Cảm biến đo nước thải, độ đục, COD, pH

• Cảm biến bụi, khí thải NOx – SOx

• Đồng hồ lưu lượng nước & hơi

• Thiết bị đo độ đặc, độ trắng, độ tro (đối với ngành giấy)

• IoT gateway thu thập dữ liệu lên cloud

Những thiết bị này giúp doanh nghiệp xuất báo cáo minh bạch và đạt chuẩn quốc tế.

3. An toàn lao động – yếu tố “S” nâng cấp mạnh

ESG không chỉ là môi trường, mà còn liên quan đến an toàn và sức khỏe người lao động.

Các giải pháp thường được áp dụng gồm:

• Cảm biến an toàn (Safety Light Curtains, Safety Scanners)

• Camera AI phát hiện vùng nguy hiểm

• Tự động hóa quy trình kiểm tra và giám sát tín hiệu cảnh báo

• Robot hóa một số công đoạn nặng, độc hại

Nhờ đó, doanh nghiệp giảm rủi ro tai nạn, tăng năng suất và đáp ứng tiêu chuẩn của đối tác quốc tế.

4. Xử lý chất thải tối ưu – Giảm hóa chất, giảm chi phí

Đặc biệt trong ngành thực phẩm, hóa chất, giấy & bột giấy, việc tối ưu xử lý nước thải và vận hành nhà máy xanh đóng vai trò quan trọng.

Ví dụ trong ngành giấy, nhiều nhà máy ứng dụng các thiết bị từ BTG như:

• BTG Mütek SZP 16 – tối ưu hóa hóa chất xử lý bột

• BTG DTR 220 – giám sát thoát nước

• BTG Optical Sensors – kiểm soát độ trắng, độ tro

• BTG PAMs – hệ thống giám sát bột theo thời gian thực

Những thiết bị này giúp giảm 10–20% hóa chất, tiết kiệm nước và giảm ô nhiễm – phù hợp tiêu chí “E” trong ESG.

5. Số hóa quản trị – Nền tảng của ESG hiện đại

ESG trong ngành sản xuất yêu cầu các dữ liệu về môi trường, an toàn, và quản trị phải được lưu trữ rõ ràng và xuất báo cáo theo chuẩn quốc tế.

Doanh nghiệp đang ứng dụng:

• Hệ thống SCADA

• Dashboard IoT

• Phần mềm quản lý bảo trì CMMS

• Quản lý lưu trình sản xuất điện tử (E-workflow)

Số hóa giúp nhà máy minh bạch, giảm gian lận và tăng hiệu quả quản trị.

Động lực thúc đẩy ESG trong ngành sản xuất tại Việt Nam

ESG không chỉ đến từ áp lực quốc tế mà còn từ nhu cầu thực tế của thị trường nội địa.

1. Áp lực từ khách hàng quốc tế

Các tập đoàn FDI tại Việt Nam như Samsung, LG, Nestlé, Nike… yêu cầu tất cả nhà cung cấp phải có báo cáo ESG. Đây là “vé thông hành” để doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

2. Chính sách và quy định của Chính phủ

Việt Nam đang đẩy mạnh:

• Chiến lược Net Zero 2050

• Quy định báo cáo phát thải khí nhà kính

• Luật Bảo vệ môi trường 2020 (yêu cầu đo online nước thải, khí thải)

Nhà máy phải tuân thủ để tránh bị kiểm tra, phạt hoặc đình chỉ.

3. Nhu cầu cắt giảm chi phí vận hành

ESG mang lại lợi ích thực tế:

• Giảm hóa chất

• Giảm năng lượng

• Giảm hỏng hóc máy

• Tăng tuổi thọ thiết bị

Do đó, doanh nghiệp xem ESG như một khoản đầu tư sinh lợi dài hạn.

4. Lợi thế cạnh tranh mới trên thị trường

Doanh nghiệp có ESG mạnh sẽ:

• Dễ ký hợp đồng xuất khẩu

• Được ưu tiên bởi các quỹ đầu tư

• Được đánh giá uy tín cao hơn

• Thu hút nhân lực tốt hơn

Doanh nghiệp nên bắt đầu ESG trong ngành sản xuất từ đâu?

Để triển khai ESG hiệu quả, doanh nghiệp có thể thực hiện theo các bước:

1. Đánh giá hiện trạng ESG

2. Xác định tiêu chí phù hợp ngành và thị trường xuất khẩu

3. Đầu tư thiết bị đo lường – tự động hóa

4. Xây dựng hệ thống quản trị dữ liệu và an toàn lao động

5. Xuất báo cáo ESG định kỳ theo chuẩn GRI hoặc ISSB

Thuận Thiên Phát, với kinh nghiệm trong thiết bị công nghiệp và giải pháp đo lường – tự động hóa, có thể đồng hành trong quá trình chuyển đổi này.

Kết luận

ESG trong ngành sản xuất không chỉ là xu hướng mà đã trở thành “giấy thông hành” để doanh nghiệp Việt Nam bước vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Từ tối ưu năng lượng, giám sát môi trường, tự động hóa an toàn đến số hóa quản trị — tất cả đều là những bước quan trọng giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, giảm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.