Chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường: Tác động tới hạ tầng điện và kho bãi Việt Nam

Trong bối cảnh toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường (nearshoring) đã trở thành xu hướng nổi bật của ngành công nghiệp hiện đại. Từ chỗ phụ thuộc vào các trung tâm sản xuất truyền thống, nhiều doanh nghiệp đang tìm kiếm địa điểm sản xuất và kho bãi gần thị trường tiêu thụ hơn — nhằm giảm rủi ro logistics, tối ưu chi phí và nâng cao khả năng phản ứng. Với vị thế chiến lược tại Đông Nam Á, Việt Nam đang trở thành một điểm đến hấp dẫn, kéo theo nhu cầu đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống điện công nghiệp, tự động hóa và kho bãi thông minh.

Xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường trên thế giới

Từ sau đại dịch COVID-19, ngành công nghiệp toàn cầu đã chứng kiến một làn sóng chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường mạnh mẽ. Các tập đoàn lớn trong lĩnh vực điện tử, ô tô, dệt may, năng lượng… đều đánh giá lại cấu trúc sản xuất và mạng lưới cung ứng của mình.

Nguyên nhân thúc đẩy xu hướng nearshoring

Một số nguyên nhân chính thúc đẩy sự chuyển dịch này gồm:

• Giảm rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng: Đại dịch và xung đột địa chính trị cho thấy sự phụ thuộc quá lớn vào một khu vực sản xuất (như Trung Quốc) là rủi ro cao.

• Tăng chi phí logistics và thuế quan: Việc vận chuyển xuyên lục địa tốn kém khiến doanh nghiệp tìm cách sản xuất gần thị trường tiêu thụ hơn để tiết kiệm chi phí.

• Yêu cầu về tốc độ và linh hoạt: Khách hàng ngày càng đòi hỏi sản phẩm nhanh hơn, cá nhân hóa hơn — điều này buộc doanh nghiệp phải có nhà máy và kho bãi gần khu vực tiêu dùng.

• Cam kết bền vững và giảm phát thải CO₂: Gần đây, nhiều doanh nghiệp theo đuổi mục tiêu “Net Zero”, nên rút ngắn chuỗi cung ứng trở thành cách thiết thực để giảm dấu chân carbon.

Việt Nam – điểm đến chiến lược của xu hướng nearshoring

Lợi thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất và logistics chiến lược tại Đông Nam Á nhờ vào nhiều yếu tố thuận lợi:

• Vị trí địa lý gần các thị trường lớn: Việt Nam nằm cạnh Trung Quốc, gần Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore – giúp kết nối nhanh với mạng lưới sản xuất khu vực.

• Lực lượng lao động dồi dào, chi phí cạnh tranh: Đây là lợi thế giúp Việt Nam thu hút nhiều doanh nghiệp FDI.

• Chính sách mở cửa và ưu đãi đầu tư: Chính phủ đẩy mạnh phát triển hạ tầng công nghiệp, năng lượng và logistics, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà sản xuất quốc tế.

• Mạng lưới hiệp định thương mại tự do (FTA): Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều FTA nhất khu vực, giúp hàng hóa dễ dàng tiếp cận thị trường toàn cầu.

Các ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp của chuyển dịch chuỗi cung ứng

1. Ngành điện tử và bán dẫn: Các tập đoàn như Samsung, Intel, Foxconn đang mở rộng sản xuất tại Bắc Ninh, Thái Nguyên, và TP.HCM.

2. Ngành cơ khí, ô tô: Sự phát triển của khu công nghiệp Long An, Hải Phòng, và Đồng Nai thu hút các doanh nghiệp phụ trợ.

3. Ngành bao bì, giấy, và vật liệu: Nhu cầu tăng khi nhà máy và kho bãi mới mọc lên phục vụ xuất khẩu.

Tác động của chuyển dịch chuỗi cung ứng tới hạ tầng điện công nghiệp

Nhu cầu về hệ thống điện ổn định và tự động hóa cao

Khi dòng vốn đầu tư FDI đổ vào Việt Nam, nhu cầu về hệ thống điện công nghiệp đạt chuẩn quốc tế tăng mạnh. Các nhà máy mới yêu cầu:

• Hệ thống tủ điện phân phối và điều khiển (MCC, PLC, Switchgear) hoạt động an toàn, tiết kiệm năng lượng.

• Giải pháp giám sát điện năng thông minh, giúp giảm tổn thất, cảnh báo sớm sự cố.

• Tự động hóa sản xuất thông qua cảm biến, bộ điều khiển, và giải pháp số hóa của các thương hiệu hàng đầu như SICK, Leine Linde, InduSol, BTG – những đối tác chiến lược mà Thuận Thiên Phát đang phân phối.

Hướng tới tiêu chuẩn quốc tế IEC 2025 trong thiết kế điện

Song song với nhu cầu mở rộng, các nhà đầu tư đang áp dụng tiêu chuẩn IEC 2025 cho tủ điện và hệ thống điều khiển, đảm bảo hiệu suất – an toàn – tương thích toàn cầu. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp cung cấp giải pháp điện như Thuận Thiên Phát phải luôn cập nhật công nghệ, từ thiết kế tới lắp đặt, bảo trì.

Sự bùng nổ của kho bãi và logistics thông minh tại Việt Nam

Gắn liền với chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường

Khi các doanh nghiệp mở nhà máy tại Việt Nam, nhu cầu kho bãi và hệ thống lưu trữ tự động cũng tăng mạnh. Các khu công nghiệp mới đang triển khai giải pháp logistics thông minh, tích hợp robot và hệ thống quản lý tự động (WMS, ASRS, Haipick Climb…).

Tối ưu năng lượng và vận hành kho thông minh

Trong các trung tâm logistics hiện đại, hệ thống điện công nghiệp đóng vai trò xương sống.

• Tủ điện điều khiển tự động giúp quản lý băng tải, robot, thang nâng, và đèn chiếu sáng thông minh.

• Cảm biến SICK và hệ thống an toàn quang học đảm bảo an toàn cho người lao động trong khu vực robot hoạt động.

• Giải pháp tiết kiệm điện năng giúp giảm chi phí vận hành, đồng thời đạt tiêu chí ESG mà nhiều doanh nghiệp toàn cầu yêu cầu.

Thách thức và cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam

Cơ hội mở rộng thị trường dịch vụ kỹ thuật và cung cấp thiết bị

Sự chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường mở ra cơ hội lớn cho các công ty kỹ thuật và thương mại như Thuận Thiên Phát, khi nhu cầu về thiết bị điện công nghiệp, hệ thống điều khiển và giải pháp tự động hóa ngày càng tăng.

Các doanh nghiệp nội địa có thể tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị bằng cách:

• Cung cấp thiết bị đạt chuẩn IEC/ISO, đáp ứng yêu cầu quốc tế.

• Triển khai giải pháp tiết kiệm năng lượng và bảo trì thông minh.

• Kết hợp dịch vụ kỹ thuật và đào tạo nhân sự, giúp khách hàng vận hành hiệu quả hơn.

Thách thức cần vượt qua

• Thiếu hụt kỹ sư am hiểu cả điện công nghiệp và tự động hóa.

• Cần vốn đầu tư lớn để nâng cấp hạ tầng và phòng thử nghiệm đạt chuẩn.

• Cạnh tranh gay gắt từ các tập đoàn quốc tế.

Kết luận – Hướng đi bền vững trong kỷ nguyên mới

Chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất gần thị trường không chỉ là xu hướng tạm thời mà là chiến lược dài hạn giúp các doanh nghiệp toàn cầu giảm rủi ro, tăng tính bền vững. Với vị thế trung tâm của Đông Nam Á, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu – nếu chúng ta đầu tư đúng hướng vào hệ thống điện công nghiệp, tự động hóa và hạ tầng kho bãi thông minh.

Các doanh nghiệp như Thuận Thiên Phát – với vai trò cung cấp thiết bị, giải pháp và dịch vụ kỹ thuật tiên tiến – sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các nhà máy tại Việt Nam đạt chuẩn quốc tế, vận hành ổn định, tiết kiệm năng lượng và an toàn hơn.

Xem thêm tin tức khác: Nhà máy bóng tối: Xu hướng tự động hóa định hình tương lai sản xuất toàn cầu